Cách đây 65 năm, ngày 4/5/1959, Nhà máy Điện
Vinh chính thức khánh thành sau 2 năm khởi công xây dựng tại mảnh đất Nhà máy
Điện SIFA (Pháp) – Bến Thủy dưới sự giúp đỡ của các chuyên gia Liên Xô, với các
hạng mục công trình nhà máy có công suất đạt 8.000 kW.
Nhà máy được xây dựng với sự giúp đỡ của các chuyên gia Liên
Xô.
Nhà máy Điện Vinh – đứa con đầu lòng của ngành
công nghiệp Việt Nam xã hội chủ nghĩa – một trong những cái nôi đào tạo cán bộ
đầu tiên cho ngành Điện lực Việt Nam. Nhà máy đi vào hoạt động, sản xuất điện
phục vụ cho sự phát triển công nghiệp, nông nghiệp, quốc phòng và đời sống của
nhân dân hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. Đánh dấu sự kiện ý nghĩa quan trọng này,
Báo Nhân Dân ngày 4/5/1959 đã viết: “Nhà máy Điện Vinh mọc lên, đem ánh
sáng tỏa khắp thành thị, bến tàu Vinh – Bến Thủy sau 9 – 10 năm chiến tranh lại
nhộn nhịp hơn trước, Nhà máy Điện Vinh đã bước đầu đóng góp một phần quan trọng
vào công cuộc khôi phục kinh tế ở Nghệ An. Nhà máy đã cung cấp điện cho công
nghiệp, nông nghiệp địa phương, nhờ có điện mà hơn 17.000 mẫu tây ruộng ở Tây
Nam Nghệ An đã có nước tưới, điện cũng đã được cung cấp cho nhà máy xay, nhà
máy nước, gạch, xi măng, các công trình xây dựng, các hợp tác xã, Tập đoàn cơ
khí, các cơ quan và nhân dân trong thị xã được đầy đủ ánh sáng, điện cũng đã
phục vụ Đài truyền thanh, rạp hát, rạp chiếu bóng, bệnh viện…”.
Trên công trường xây dựng, Nhà máy Điện Vinh
đã vinh dự được đón Bác Hồ kính yêu về thăm. Gặp gỡ nói chuyện với cán bộ, công
nhân vào ngày 15/6/1957, Bác căn dặn: “Các cô, các chú được giao quản
lý tài sản quý báu này, các cô, các chú hãy cố gắng lên, đừng để cảnh nghèo nàn
lạc hậu trở lại trên quê hương Xô viết Nghệ Tĩnh chúng ta”.
Hơn 65 năm qua, các thế hệ CBCNV Công ty Điện
lực Nghệ An đã nỗ lực thi đua làm theo lời Bác. Những lời căn dặn, những tình
cảm của Bác dành cho CBCNV Nhà máy Điện Vinh năm ấy luôn khắc sâu trong trái
tim, là kim chỉ nam dẫn đường thôi thúc mỗi người vượt qua muôn vàn khó khăn
gian khổ để xây dựng và phát triển Công ty Điện lực Nghệ An hôm nay.
Giai đoạn từ năm 1965 – 1975 được coi là trang
sử vẻ vang, oanh liệt nhất của Nhà máy Điện Vinh. Trong suốt 10 năm kháng chiến
chống Mỹ, Nhà máy Điện Vinh trở thành túi bom cho giặc Mỹ trút xuống, là mục
tiêu đánh phá hủy diệt của không lực Hoa Kỳ.
Nhà máy Điện Vinh những năm kháng chiến chống Mỹ.
Với khẩu hiệu hành động “Tổ quốc cần điện như
cơ thể cần máu”, tất cả CBCNV nhà máy đã không quản ngại hy sinh, anh dũng kiên
cường bám lò bám máy, dũng cảm trong chiến đấu, sáng tạo trong sản xuất, vượt
mọi gian nguy, duy trì nguồn điện phục vụ sản xuất và chiến đấu. Cũng trong
giai đoạn này đã phát huy nhiều sáng kiến, tổ chức sản xuất, cải tiến kỹ thuật
phù hợp với thời chiến, mở rộng xây lắp các Trạm Diezel, xây dựng Nhiệt điện
3/2… Nhà máy đã bị phá đi, khôi phục lại 26 lần trong gian khổ, khó khăn, hy
sinh, mất mát. Nhưng “Địch đánh, ta phục hồi; địch lại đánh, ta lại
phục hồi”; “Ống khói chính đổ, ta làm ống khói tôn, ống khói tôn đổ, ta làm
đường khói ngầm để che mắt địch”; “Bám trụ kiên cường, thề quyết tử cho dòng
điện quyết sinh”.
Những ngày đó, người dân thành phố Đỏ luôn
hướng về nhà máy với niềm tin và hy vọng nhà máy vẫn còn hoạt động. Nó thực sự
trở thành niềm tin, niềm kiêu hãnh của những người thợ Điện trên quê hương Bác,
xứng đáng với lá cờ thêu 12 chữ vàng “chiến đấu dũng cảm, lao động sáng tạo,
chiến thắng vẻ vang” do Liên hiệp Công đoàn Nghệ An trao tặng. Cũng trong giai
đoạn chiến tranh ác liệt này, 14 cán bộ, công nhân của Nhà máy Điện Vinh đã hy
sinh anh dũng kiên cường khi trên tay vẫn còn nguyên dụng cụ lao động, máu của
các liệt sĩ đã tô thắm cho trang sử vàng lịch sử Nhà máy Điện Vinh, để “dòng
điện không bao giờ tắt trên quê hương Xô viết Nghệ Tĩnh”.
"Quyết chiến hy sinh bảo đảm nhiều điện cho quê hương
Xô Viết".
Đến ngày 30/4/1975, Cuộc tổng tiến công mùa
Xuân đã toàn thắng, miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước. Nhà máy
Điện Vinh bắt đầu bước vào thời kỳ khôi phục và phát triển. Nhà máy từng bước
được phục hồi, lắp đặt thêm các máy Diezel, tháo dỡ Nhiệt điện 3/2 đưa về lại
Bến Thủy.
Ngày 8/2/1983, Nhà máy Điện Vinh lần đầu được
hòa lưới điện Quốc gia. Đây cũng là thời kỳ căng thẳng về nguồn, thời kỳ sản
xuất điện cực kỳ gian khổ vì nguồn điện không đáp ứng được yêu cầu phát triển
của sản xuất và đời sống.
Ngày 13/8/1984, lịch sử Điện Vinh bước sang
trang mới, Nhà máy Điện Vinh được đổi tên thành Sở Điện lực Nghệ Tĩnh. Cùng với
việc đổi tên gọi thì cơ cấu, nhiệm vụ, chức năng cũng thay đổi theo. Từ đây,
ngoài những nhiệm vụ sản xuất điện phục vụ chính trị, nay thêm nhiệm vụ kinh
doanh bán điện, đồng thời kiêm chức năng thực hiện quản lý nhà nước về điện
trên địa bàn nhằm đảm bảo cho việc cung ứng và sử dụng điện đúng quy định của
pháp luật.
Sở Điện lực Nghệ Tĩnh đã mở rộng xây dựng và
phát triển hệ thống lưới điện trung thế, hạ thế trực tiếp phục vụ người tiêu
dùng trên địa bàn. Các Chi nhánh Điện được hình thành để quản lý lưới điện theo
vùng đã được hoạch định nhằm đảm bảo cung cấp điện ổn định cho khách hàng và
thuận tiện cho công việc kinh doanh.
Đến tháng 10/1985, trải qua bao thăng trầm
thay đổi, Nhiệt điện Bến Thủy đã chính thức ngừng hoạt động do nguồn điện phía
Bắc được tăng cường. Từ chỗ sản xuất điện mang tính chất phục vụ chính trị, nay
chuyển sang nhận điện lưới để kinh doanh bán điện. Sau gần 30 năm hoạt động,
Nhà máy Điện Vinh đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử vẻ vang của mình, là chứng tích
lịch sử của một đơn vị sản xuất, mà tên tuổi đã đi vào lịch sử của dân tộc, của
ngành Điện Việt Nam.
Nhà máy Điện Vinh đón nhận danh hiệu Đơn vị Anh hùng.
Nhà máy đã được Đảng, Nhà nước tuyên dương là
Đơn vị Anh hùng vào đầu năm 1967 tại Đại hội Liên hoan Anh hùng và Chiến sĩ thi
đua chống Mỹ cứu nước, tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho hai đồng chí Huỳnh
Ngọc Đủ, Trương Quang Thâm và hơn 30 Huân chương các loại cho tập thể, cá nhân
xuất sắc. Có 5 đồng chí là cán bộ, công nhân viên Nhà máy đã trúng cử đại biểu
Quốc hội qua các nhiệm kỳ.
Để ca ngợi những thành tích đó, Xưởng phim tài
liệu Việt Nam đã xây dựng bộ phim “Dòng điện không bao giờ tắt”. Đặc
biệt, trong suốt quá trình hoạt động của mình, Nhà máy cũng đã nhiều lần vinh
dự được đón các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ về thăm như Bác Hồ, Đại tướng
Võ Nguyên Giáp, Phó Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng, Phó Thủ tướng Lê Thanh Nghị,
Phó Thủ tướng Chính phủ Đỗ Mười…
Đón đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ về thăm Nhà máy Điện
Vinh.
Ngày 30/9/1991, Sở Điện lực Nghệ Tĩnh được
tách ra làm hai đơn vị quản lý theo địa bàn hành chính, sau khi chia tách được
gọi là Sở Điện lực Nghệ An và Sở Điện lực Hà Tĩnh. Sở Điện lực Nghệ An thời
điểm đó quản lý hơn 2.400 km đường dây cao thế, 21 trạm biến áp trung gian và
phân phối, gần 1.400 trạm biến thế với tổng dung lượng là hơn 531 nghìn kVA.
Công tác đầu tư xây dựng cơ bản được tăng cường với tốc độ nhanh, bình quân
hàng năm đưa vào vận hành hơn 80 trạm điện thế các loại, gần 200 km đường dây, hệ
thống lưới điện phát triển nhanh trải dài vươn tới những địa bàn phức tạp.
Đến tháng 1/1996, tất cả 19/19 huyện, thành,
thị trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã có điện lưới Quốc gia, 4 huyện miền núi cuối
cùng của tỉnh là Tương Dương, Kỳ Sơn, Quỳ Châu, Quế Phong đều có điện lưới.
Cũng trong năm 1996, Sở Điện lực Nghệ An được đổi tên thành Điện lực Nghệ An,
từng bước thực hiện đổi mới trong sản xuất – kinh doanh.
Toàn cảnh Nhà máy Điện Vinh.
Với những đóng góp của Nhà máy trong suốt giai
đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc, năm 2007, Bộ Văn hóa Thông tin ban hành
quyết định xếp hạng Di tích lịch sử địa điểm Nhà máy Điện Vinh là Di tích Quốc
gia, đây là chứng tích lịch sử thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, là biểu tượng của
chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh, là minh chứng
về một trang sử hào hùng và oanh liệt nhất của những người thợ điện trên quê
hương Xô viết Anh hùng. Ý thức được giá trị, ý nghĩa lịch sử của Nhà máy, trong
suốt thời gian qua, Công ty Điện lực Nghệ An đã luôn quan tâm bảo vệ địa điểm
di tích này.
Bên cạnh việc giữ nguyên một phần mặt bằng Nhà
máy trước đây, Công ty còn bảo tồn và tôn tạo, sửa chữa một số hạng mục trên
nền đất cũ của Nhà máy như ống khói, trung tâm điều hành sản xuất lò máy Liên
Xô (cũ), hệ thống hang hầm D6 trong lòng núi Dũng Quyết và rất nhiều hiện vật
được lưu giữ tại phòng Truyền thống. Cứ vào ngày 4/6 hàng năm, Công ty và Ban
liên lạc hưu trí đều tổ chức lễ dâng hương tưởng niệm các liệt sĩ đã anh dũng
hy sinh vì dòng điện không bao giờ tắt trên quê hương Xô viết.
Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia Nhà máy Điện Vinh.
Năm 2010, đánh dấu một mốc son mới trong lịch
sử hình thành và phát triển công ty. Ngày 14/4/2010, Tập đoàn Điện lực Việt Nam
đã quyết định đổi tên Điện lực Nghệ An thành Công ty Điện lực Nghệ An trực
thuộc Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, các Chi nhánh Điện thành Điện lực. Việc
chuyển đổi mô hình đã đánh dấu một bước chuyển lớn của Công ty phù hợp với xu
thế phát triển của đất nước. Công tác sắp xếp cơ cấu tổ chức kiện toàn bộ máy
quản lý đạt nhiều bước tiến quan trọng, tinh giản, gọn nhẹ, chuyên nghiệp, hiệu
quả với mong muốn sự hài lòng cho tất cả khách hàng.
Đây cũng là giai đoạn mà công ty thực hiện các
chương trình mục tiêu lớn mà Đảng, Chính phủ và tỉnh Nghệ An giao cho, đó là
thực hiện tiếp nhận toàn bộ lưới điện hạ áp nông thôn, trực tiếp bán điện tận
hộ dân, đảm bảo người dân được hưởng giá điện theo quy định của Chính phủ, hoàn
thành chương trình đưa điện đến 100% các xã trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Đến hết
năm 2018, cơ bản đã hoàn thành việc tiếp nhận lưới điện hạ áp nông thôn, bán
điện trực tiếp đến khách hàng trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Đóng điện trạm biến áp Đồng Tiến, xã Đồng Văn, huyện Quế
Phong.
Công ty Điện lực Nghệ An đã tiếp tục đầu tư
các dự án nguồn điện, phát triển lưới điện truyền tải, phân phối với hàng trăm
tỷ đồng phục vụ cấp điện cho phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp, các
nhà máy công nghiệp như Nam Cấm, Hoàng Mai, Đông Hồi, VSIP,… với cơ chế bán
điện trực tiếp đến từng khách hàng trong khu công nghiệp và đảm bảo cung ứng
điện ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp mở rộng sản xuất,
thu hút nhiều dự án đầu tư góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế – xã hội
của tỉnh.
Đến năm 2024, đưa điện đến tất cả các thôn,
bản chưa có điện lưới Quốc gia, phục vụ đời sống nhân dân.
Ghi nhận công lao đóng góp vào công cuộc xây
dựng và phát triển đất nước, năm 2019, nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày truyền
thống, Công ty Điện lực Nghệ An đã vinh dự được Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN
Việt Nam trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhì.
Công ty Điện lực Nghệ An đón nhận Huân chương Lao động hạng
Nhì.
Những thay đổi quan trọng của Công ty Điện lực
Nghệ An cho đến hôm nay còn được đánh dấu trên nhiều lĩnh vực hoạt động.
Hiện nay, với tổng số 1.431 CBCNV, trong đó có
424 lao động nữ (chiếm tỷ lệ 29,6%), Công ty Điện lực Nghệ An đang quản lý vận
hành 29 trạm biến áp 110 kV với tổng dung lượng 1.924 MVA, 33 trạm trung gian
với tổng dung lượng 193 MVA, 7.447 trạm phân phối với tổng dung lượng 2.727
MVA, quản lý gần 1.000 km đường dây 110 kV, hơn 24.000km đường dây Trung và Hạ
thế, với điện thương phẩm hàng năm là hơn 4.613 triệu kWh, doanh thu hàng năm
gần 9 nghìn tỷ đồng, bán điện trực tiếp đến hơn 1,073 triệu khách hàng.
Hàng năm, Công ty cũng đã nỗ lực trong việc
tìm kiếm các nguồn vốn khác nhau để đầu tư nâng cấp, cải tạo hệ thống lưới
điện, hạn chế sự cố, duy trì phương thức vận hành hợp lý, nâng cao chất lượng
điện năng, độ tin cậy cung cấp điện, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã
hội của tỉnh nhà, hoàn thành tốt mọi chỉ tiêu kế hoạch của Tổng Công ty Điện
lực miền Bắc giao, đảm bảo cung cấp điện liên tục, an toàn và ổn định, chất
lượng với dịch vụ ngày càng cao; giảm tổn thất điện năng, tăng giá bán bình
quân, tăng doanh thu…
Công nhân Công ty Điện lực Nghệ An đảm bảo cung cấp điện an
toàn.
Với phương châm lấy khách hàng làm trung tâm,
những năm qua Công ty Điện lực Nghệ An đã và đang triển khai nhiều giải pháp
toàn diện ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đẩy mạnh doanh nghiệp số hóa, xây
dựng thành công hệ thống chăm sóc khách hàng đa dạng và hiện đại, các giải pháp
nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng tiện ích và nhanh chóng thỏa mãn nhu cầu
của người sử dụng.
Từ những chủ trương của Tập đoàn Điện lực Việt
Nam và Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, Công ty Điện lực Nghệ An đã biến thành
hành động với những chuyển biến tích cực trong quan hệ giao tiếp, tạo mối quan
hệ tình cảm hợp tác bình đẳng với khách hàng theo phương châm “Đổi mới
– Chuyên nghiệp – Hành động – Hiệu quả”, nâng cao hơn nữa chỉ số hài lòng
khách hàng.
Trong hành trình đó, toàn thể cán bộ, công
nhân viên Công ty đã không ngừng đổi mới, cải cách để vươn tới những mục tiêu
cao hơn, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế quê hương, đất nước trên tinh thần
kiến tạo. Triển khai đồng bộ nhiều hoạt động ý nghĩa thiết thực trong công tác
an sinh xã hội, tri ân khách hàng, góp phần xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông
thôn mới, đảm bảo an toàn lao động, đẩy mạnh thực thi văn hoá doanh nghiệp, văn
hóa học tập, 5S, tuyên truyền tiết kiệm điện, thực hành tiết kiệm, chống lãng
phí…
Các dự án đưa điện về vùng cao, vùng sâu, biên
giới, hải đảo và các công trình điện phục vụ các khu công nghiệp, vùng kinh tế
trọng điểm, thực sự đã thắp sáng niềm tin của nhân dân, doanh nghiệp trên địa
bàn tỉnh Nghệ An.
Hội nghị khách hàng năm 2024.
Lãnh đạo PC Nghệ An cùng đoàn công tác tặng hoa chúc mừng
Giáng sinh Giáo xứ Xã Đoài; Công nhân Công ty Điện lực Nghệ An tham gia hiến
máu nhân đạo.
Trong hành trình sắp tới, tuy vẫn còn rất
nhiều khó khăn thách thức, nhưng tập thể CBCNV Công ty Điện lực Nghệ An sẽ tiếp
tục giữ vững và phát huy những thành quả hiện có, phấn đấu hoàn thành tốt mọi
nhiệm vụ chính trị, giữ vững vai trò đảm bảo cung cấp điện an toàn, chất lượng,
phục vụ phát triển kinh tế – xã hội và đời sống nhân dân trên quê hương Bác Hồ
kính yêu; xây dựng đơn vị ngày càng phát triển bền vững, góp phần vào sự nghiệp
chung của Tổng công ty cũng như ngành Điện Việt Nam./.
·
Nội dung: Đức
Chuyên-Phan Thủy
·
Ảnh: PV - CTV
- Tư liệu; Ảnh bìa: Võ Thành Vinh
·
Thiết kế - Kỹ
thuật: Thục Linh